Oπως κάθε αξιοπρεπές έθιμο, ο πασχαλινός πύρινος ορυμαγδός υποτίθεται ότι έχει τις ευγενείς ρίζες του στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας, στους μπαρουτόμυλους της Δημητσάνας, στους μπουρλοτιέρηδες και λοιπά ηρωικά. Μερικοί πηγαίνουν βαθύτερα στον χρόνο, κινδυνεύοντες να βυθιστούν σε αχαρτογράφητα πελάγη. Θύματα τότε ήταν οι από τεσσάρων αιώνων εχθροί μας, συμπεριλαμβανομένου και του βιβλικού μας αντιπάλου Ιούδα, ο οποίος ετιμωρείτο πανηγυρικώς δι’ εμπρησμού αχυρογεμούς ομοιώματος.
Σήμερα, κοντά δύο αιώνες μετά, το δημοφιλές έθιμο καταλήγει σε τραυματισμούς και θανάτους ημεδαπών και τινών περιηγητών, θεωρουμένων κατά τα άλλα ως πολυτίμου υλικού της θρυλουμένης βαρείας βιομηχανίας μας (τουρισμός).
Αρκούντως αποδεδειγμένα, το κράτος ορρωδεί προ της ψηφοβλαβούς αντιδράσεως πλήθους θερμών εθιμολατρών, προς επίρρωσιν του σοφού αποφθέγματος Αιγυπτίου ιερέως προς Σόλωνα, «Eλληνες αεί παίδες» (μη αποκλειομένης, υποθέτω, ακροτελευτίου φράσεως, «παίζοντες εν ου παικτοίς», την οποία ο Σόλων, ενδεχομένως ελησμόνησε;).
Δεδομένης της απολύτου αντιθέσεως μεταξύ του χριστιανικού ήθους και του φρενήρους εκτραχηλισμού του βαρβαρικού «εθίμου», το οποίο φθάνει στα όρια ακραίας συμπεριφοράς στην ανόσια πυροκροτική αναμέτρηση δύο ενοριών (Βροντάδες Χίου), θεωρώ ότι η ενδεδειγμένη Αρχή για τον εξοστρακισμό του απαράδεκτου, επικινδύνου και παιδαριώδους αυτού «εθίμου» είναι η Εκκλησία της Ελλάδος.
