Με την ευκαιρία των θερινών διακοπών εκατοντάδες χιλιάδες διέσχισαν ολοταχώς και αμέριμνα τον κάμπο της Κωπαΐδας. Ελάχιστοι ίσως σταμάτησαν για να επισκεφθούν το Κάστρο του Γλα, όπου ο ακαδημαϊκός κ. Σπύρος Ιακωβίδης διεξάγει αποκαλυπτικές ανασκαφές. Και πόσοι, άραγε, έχουν κάποια αμυδρή ιδέα πως το κάπως μονότονο αυτό τοπίο κρύβει ένα θαύμα τεχνικής, που οι Μινύες της Μυκηναϊκής Ελλάδας πραγματοποίησαν πριν από τρεισήμισι χιλιετίες και χίλια σχεδόν χρόνια πριν από το Ευπαλίνειο υδραγωγείο της Σάμου.
Εκεί, κοντά στον Ορχομενό, στη συμβολή του Μέλανος ποταμού και του Βοιωτικού Κηφισού, οι Μινύες ξεκίνησαν μεγάλο ανάχωμα, το οποίο βαίνοντας παράλληλα με τα βραχώδη πρανή της βόρειας όχθης της Κωπαϊδας, περιόριζε τα νερά των δύο ποταμών σε μία ευρεία πλωτή αύλακα που κατέληγε στις καταβόθρες, στην ανατολική εσχατιά της λίμνης, έξι χιλιόμετρα από την παραλία του Ευβοϊκού, απόσταση που δεν απέκλειε τη δια ξηράς διαπεραίωση των πλοίων από την αύλακα στη θάλασσα. Η αύλαξ αυτή, μήκους άνω των 35 χιλιομέτρων και η παράλληλη λεωφόρος που «επέστεφε» το μέγα ανάχωμα χάριζαν στο μεσόγειο Ορχομενό τα στρατηγικά πλεονεκτήματα που τον καθιστούσαν τη ναυτική εκείνη δύναμη, η οποία έστειλε στον Τρωικό πόλεμο τις τριάντα «γλαφυρές» νήες. Η παρεπόμενη ναυπηγική δραστηριότητα, που περιελάμβανε βέβαια την κατασκευή κουπιών -«κώπας»- έδωσε το όνομα σε πόλισμα καθώς και στην περιοχή της λίμνης. Η χάρις στην αύλακα αποστράγγιση μεγάλου μέρους της λίμνης, ολοκληρούμενη με τη μέθοδο των περιμαντρωμένων «πόλντερ», που εφάρμοσαν και οι Ολλανδοί πάνω από τρεις χιλιάδες χρόνια αργότερα, προνοούσε και για την ύπαρξη στο βαθύτερο τμήμα της αναγκαίας εκτάσεως για την υποδοχή των υδάτων από ενδεχόμενες υπερχειλίσεις των ποταμών, από τις οποίες η περιμάντρωση προστάτευε τα καλλιεργούμενα «πόλντερ». Ο προκύπτων γεωργικός πλούτος έδινε στον Ορχομενό ανάλογη οικονομική δύναμη, παράλληλα με τη στρατηγική.
Όλα αυτά τα θαυμαστά (σχετική μνεία από τον αρχαιολόγο κ. Μαριολάκο στην «Κ» 8/7/95), αξιολογότερα ίσως από τα πασίγνωστα υδραυλικά έργα των Ασσυροβαβυλωνίων, προσφέρονται σε τρίτομη πραγματεία, υπόδειγμα τευτονικής εμβρίθειας και μεθοδικότητας, από διακλαδική ομάδα επιστημόνων του Τεχνικού Πανεπιστημίου του Μονάχου, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Δρ J. Knauss.
Θα ήταν ευχής έργον, κάποιος εμπνευσμένος χορηγός να αναλάμβανε τα έξοδα μετάφρασης και έκδοσης του μνημειώδους αυτού έργου που, αποκαλύπτοντας τις απροσδόκητα προηγμένες τεχνικές επιδόσεις των Μυκηναίων Ελλήνων, συμπληρώνει στον τεχνικό τομέα το έργο της αποκρυπτογράφησης από τον Ventris της μυκηναϊκής γραφής (Γραμμικής Β), που διεύρυνε τα όρια της «φθεγγόμενης» ιστορίας μας ως τα μέσα της δεύτερης χιλιετίας π.Χ.
