Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2013

Ηροδότου παραλειπόμενα


Η κατάρρευση του λαμπρού ελληνόφωνου Μυκηναϊκού πολιτισμού επήλθε μεταξύ 1250 και 1100 πΧ., όπως απεδείχθη απο πρωτοπόρο μελέτη Ισραηλινών επιστημόνων βάσει αναλύσεως κόκκων απολιθωμένης γύρης φυτών και δεδομένων ραδιενεργού άνθρακος ("Καθημερινή" 23/10/2013). Αναμφισβήτητη πλέον αιτία, κλιματικές αλλαγές, με αποτέλεσμα μακροχρονίου αλληλουχίας εντόνου καύσωνος, ανομβρίας, ξηρασίας, σιτοδείας, λιμού και πυρπολήσεων στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου και των ομόρων περιοχών, εκτός Αιγύπτου, χάρις στον τροφοδότη Νείλο. Κλιματική αλλαγή είχε εισηγηθεί και ο Ρ. Κάρπεντερ, χωρίς όμως απτά επιχειρήματα. Η θεομηνία έπληξε ομάδα λαών της βόρειας παρυφής της λεκάνης, μεταξύ των οποίων και οι Τυρσηνοί (Τυρρηνοί), τους οποίους αναφέρει ο Ηρόδοτος ("Καθημερινή" 21/11/2013). Πέραν των Τυρσηνών, αιγυπτιακές πηγές αναφέρουν: Λυκίους, Σικελούς, Σαρδηνούς, Φιλισταίους, ίσως Αχαιούς(;) και άλλους. Όλοι αυτοί εγκατέλειψαν τις εστίες τους καταφεύγοντες στα πλοία τους "συν γυναιξί και τέκνοις", λυμαινόμενοι με δηώσεις και καταστροφές τα παράλια και την ενδοχώρα της ανατολικής μεσογειακής λεκάνης, πλην Αιγύπτου, όπου απεκρούσθησαν επιτυχώς επί Ραμσή Γ' (1174πΧ) και του προκατόχου του. Στον πειρατικό στόλο αυτών των λαών, τους οποίους οι Αιγύπτιοι ονόμασαν "Λαούς της Θαλάσσης", οφείλεται η διαρραγή του πλέγματος των ζωτικών για τους μυκηναίους θαλασσείων εμπορικών οδών, που συνέτεινε στην παρακμή τους.
Παραλλήλως σημειώθηκαν και στον ελληνικό χώρο μετακινήσεις ελληνικών φυλών με καταστροφικά ενίοτε αποτελέσματα, π.χ. καταστροφή Θηβών, Ορχομενού, του εκπληκτικής συλλήψεως και εκτελέσεως πολυσχιδούς έργου της αξιοποιήσεως της Κωπαϊδικής λεκάνης, το οποίον λεπτομερέστατα ανέδειξε η αμετάφραστη(!) εξονυχιστική μελέτη του καθηγητού Δρ. Jost Knauss.
Όλα τα ανωτέρω συνήργησαν στην κατάρρευση του Μυκηναϊκού κόσμου και την έναρξη των σχεδών τεσσάρων (12ος-8ος) "Σκοτεινών Αιώνων" χαρακτηριζομένων απο την απουσία γραφής και τη μείωση του πληθυσμού. Η απουσία γραφής ανεπληρώθη απο "βάρδους", που διέσωσαν απο γενεάς εις γενεάν κυριώτερα συμβάντα της εποχής υπο μορφήν θρύλων, τραγουδιστά (Ιλιάδα, Οδύσσεις, κλπ)
Πιθανόν το εδάφιον της Ιλιάδος (Ζ168): "σήματα λυγρά γράψας εν πίνακι πτυκτώ" (χαράξας σήματα ολέθρια σε πτυσσόμενο πινάκιο) στελνόμενα απο τον Προίτο με τον Βελλεροφόντη στον βασιλέα της Λυκίας, ίσως να αποτελεί ανάμνηση μακρυνή μιάς γραφής (Γραμμική Β'), που ελάχιστοι πλέον γνώριζαν, αποστολεύς και παραλήπτης και όχι ο κομιστής, θύμα του μηνύματος.